انواع چربی ها

[armin]

اشتباهات رايج در مورد چربي ها

شيوع شايعات و اشتباهات گوناگون در تغذيه ورزشي که همانند ويروس هاي رايانه اي در مدت زمان کوتاهي نيز در بين ورزشکاران رشته هاي قدرتي رواج پيدا کرده و همه گير مي شود مخصوصا در شرايطي که ضعف هاي عمده اي در آموزش و اطلاع رساني نيز در ورزش يک کشور وجود داشته باشد موجب بروز تبعات منفي شديد و نگران کننده اي شده و ورزشکاران را به سمت و سوي شيوه هاي غير مجاز و خطرناک و در نهايت نيز به سمت استفاده پر خطر از استروئيدها سوق مي دهد. شايد چربي ها از جمله مواردي باشند که ورزشکاران و حتي مردم عادي همواره در مورد اين دسته از درشت مغذي ها دچار اشتباه و خطا بوده اند. روزگاري مصرف چربي به هر شکل و نوع آن مردود شمرده مي شد و مردم و ورزشکاران نيز از اين قاعده و دستور کلي پيروي کرده و مصرف چربي هاي اعم از چربي هاي مفيد و چربي هاي مضر را بر خود حرام مي دانستند و اکنون نيز هستند کساني که بر پايه اين عقيده و اعتقاد باطل کماکان چربي ها را دشمن شماره يک سلامت آدمي دانسته و حتي از خوردن چربي هاي مفيد و ضروري نيز وحشت دارند.اشتباهات موجود در مورد چربي ها فراوان است اما در اين مقاله در مورد چهار اشتباه رايج ورزشکاران و افراد عادي در مورد اين دسته از درشت مغذي هاي مضر و در عين حال مفيد سخن خواهيم گفت و حقايق را نيز در اين زمينه بازگو خواهيم کرد.
گفته مي شود که مصرف چربي در رژيم روزانه غذايي با افزايش حجم چربي هاي زايد در بدن همراه خواهد بود!
اجازه بدهيد اين نکته را اينگونه بازگو کنيم که مصرف تقريبا هر سه نوع از درشت مغذي ها منجر به افزايش چربي زايد موجود در بدن شده و اين مسئله تنها محدود به چربي ها نمي شود. چربي ها منابع پر قدرت و سرشار از انرژي هستند. بدن شما به راحتي مي تواند از هر مولکول چربي موجود در بدن در حدود 102 مولکول atp را تهيه کرده و در اختيار عضلات شما قرار دهد. اين در حالي است که يک مولکول شکر تنها در حدود 30 مولکول atp توليد مي کند. بنابراين به اين مهم مي رسيم که ذات چربي ها براي بدن و براي سلامت آدمي مضر نبوده و تنها مصرف ناصواب و نادرست آنهاست که آدمي را دچار مشکل کرده و آزار مي دهد. چربي ها در مقايسه با پروتئين ها و قندها سه برابر انرژي زا تر بوده و توليد انرژي بيشتري در بدن مي کنند. يک گرم چربي در حدود 9 کالري انرژي و يک گرم پروتئين و قند نيز تنها در حدود 4 کالري انرژي در خود دارد. بدن شما براي انجام طبيعي فعاليت هاي خود نياز به دريافت نمونه هايي از چربي ها دارد و بر خلاف آنچه که عموم تصور مي کنند مصرف چربي منجر به بروز پديده ناهنجار چاقي در بدن آدمي نمي شود بلکه افراط در مصرف چربي است که شما را با پديده چاقي رو در رو مي کند.به جاي حذف چربي ها از رژيم روزانه غذايي خود که اين عمل يقينا در طولاني مدت عوارض و پيامدهاي منفي شديدي را نيز در پي خواهد داشت تعادل از دست رفته را به رژيم غذايي خود بازگردانده و از افراط و تفريط هاي معمول در رژيم هاي روزانه غذايي خود پرهيز کنيد.به جاي ترس بي مورد از چربي ها و به جاي تحريم کردن مصرف آنها از اين دسته از درشت مغذي ها براي تضمين سلامت و براي تشديد فرايند پروتئين سازي در بدن خود نهايت استفاده را بکنيد.
گفته مي شود که چربي ها همگي مضر هستند!
چربي ها از جمله مواد مورد نياز براي ادامه حيات طبيعي آدمي بوده و وجود آنها در رژيم روزانه غذايي انسان ضروري و مفيد است. غشاي سلولي موجود در بدن آدمي که تمامي سلول ها را احاطه کرده است از چربي ها و مخصوصاً از فسفوليپيدها، کلسترول و تري گليسيريد تشکيل شده است. بنابراين با اقتدار و با اطمينان تمام مي توان گفت که چربي اصولاً ماده بد و يا مضري نيست که بتوان تحريم استفاده از آن را که امروزه بر سر زبانهاست پذيرفت و يا تاييد کرد.بدن شما همانگونه که نياز به دريافت پروتئين و قند در برنامه روزانه غذايي دارد نياز به دريافت چربي در رژيم روزانه غذايي نيز دارد.وجود چربي براي تسريع و تسهيل جذب ويتامين هاي مورد نياز بدن نيز الزامي و ضروري بوده و وجود ويتامين کافي در بدن نيز براي سلامت و براي پيشرفت هاي ورزشي لازم و ضروري است. با اين تفاسير آيا باز هم اعتقاد داريد که چربي ها همگي براي سلامت آدمي مضر و کشنده اند.
گفته مي شود که همه انواع چربي ها يکسان هستند و تفاوتي بين آنها وجود ندارد!
اين گفته و اين ادعا نيز به قدري دور از حقيقت است که آن را مي توان خرافه اي محض ناميد. اگر از دنياي مجازي و ساختگي که شايعات و خرافه ها در ذهن ما مي سازند قدم به دنياي حقيقي بگذاريم و ذهن خود را از شايعات و خرافات پاک کنيم در مي يابيم که چربي ها درشت مغذي هايي هستند که انواع مختلف داشته و به گروه هاي مختلف تقسيم بندي مي شوند. بدن شما دسته اي از چربي ها را در درون خود توليد کرده و برخي ديگر را نيز بايد در رژيم روزانه غذايي و از طريق غذاهايي که در طول روز مي خوريد دريافت کند. به طور کلي چربي ها را به دو دسته اشباع شده و اشباع نشده مي توان تقسيم بندي نمود. چربي هاي اشباع شده به دسته اي از چربي ها اطلاق مي شود که عموما از منابع حيواني به دست مي آيد و حالتي جامد دارند. اين دسته از چربي ها تمايل چنداني به شرکت در واکنش هاي شيميايي رخ داده در بدن نشان نداده و به نظر مي رسد که در پي ذخيره شدن در بدن و در پي رسوب در ديواره رگ ها هستند. چربي هاي اشباع شده چون تمايلي به برقراري پيوند هاي شيميايي ندارند در نتيجه نيمه عمر طولاني تري نيز داشته و به همين دليل نيز گفته مي شود که ماندگاري بهتر و طولاني تري داشته و غذاهاي تهيه شده از اين چربي ها نيز در برابر فساد ناشي از ذخيره سازي مقاومت بيشتري دارند. به همين علت نيز در برخي از موارد روغن هاي نباتي استحصال شده از منابع گياهي را براي افزايش ماندگاري و براي مصون نگه داشتن آن از فساد ناشي از انبار شدن طولاني مدت، با روش هاي صنعتي اشباع مي کنند.از ديگر نمونه از چربي ها مي توان به چربي هاي اشباع نشده اشاره کرد. اين گروه از چربي ها خود به دو دسته مونو و پلي تقسيم بندي مي شوند. اين گروه از چربي ها همان چربي هايي هستند که عموم از آن به عنوان چربي هاي مفيد ياد مي کنند.زماني گفته مي شد که براي رسيدن به تناسب اندام و براي تشديد فرايند چربي سوزي در بدن و همين طور هم براي مصون نگه داشتن بدن از گزند انباشته شدن چربي در آن بايد تا حد امکان از چربي ها در برنامه روزانه غذايي دوري گزيد اما تحقيقات انجام شده در طي چند سال اخير به روشني به اين مهم رسيده است که مصرف روزانه مقادير کمي از چربي هاي مفيد نه تنها به سلامت و تندرستي فرد کمک مي کند بلکه فرايند چربي سوزي در بدن وي را به خوبي نيز تشديد مي کند. باور کردن اين مسئله براي کساني که تا بوده با خرافات ممد کول و حسن بازو سر و کار داشته و از راهنمايي هاي آنها بهره مند بوده اند اندکي دشوار خواهد بود اما به اين مهم توجه داشته باشيد که ما اصولاً در ايران در زمينه تغذيه و غيره توليد علم نداشته و موارد ذکر شده در مقالات را نيز نه از روي معده من که از منابع موثق و تحقيقاتي خارجي ذکر مي کنيم.اين تحقيقات همچنين نشان داده است که مصرف مقادير کمي از چربي هاي مفيد در طول روز در کاهش ميزان کلسترول مضر خون نيز مفيد واقع مي شود. همانگونه که در مقالات قبلي و در مقاله اي که در مورد کلسترول و تاثيرات منفي افزايش آن در خون انسان مطالعه کرديد بالا رفتن کلسترول مضر خون که در برخي موارد به دليل ترس عموم از مصرف چربي هاي مفيد در بدن آنها به وجود مي آيد امروزه عامل مهم و اصلي بسياري از مرگ و ميرهاي انساني بوده است.کم کردن چربي هاي زايد موجود در بدن نه تنها به تناسب اندام فرد کمک مي کند بلکه در کاهش خطر حملات قلبي و کاهش خطرات ابتلا به بيماري هاي کشنده نيز مفيد و تاثير گذار ظاهر مي شود اما به اين مهم نيز توجه داشته باشيد که حذف کامل چربي از رژيم روزانه غذايي براي کم کردن از چربي هاي زايد بدن اشتباه فاحشي است که امروزه در بين عموم رواج پيدا کرده است و کارايي مثبت نداشته و در برخي موارد با تبعات منفي شديدي نيز همراه مي شود. در مورد راهکارهاي عملي و بي ضرر و واقي کم کردن چربي هاي زايد بدن در مقالاتي که در همين نشريه نيز تقديم حضور خوانندگان شده و خواهد شد به تفصيل صحبت کرده ايم.تحقيقي که نتايج آن در نشريه «تحقيقات باليني» در کشور آمريکا به چاپ رسيده بود نشان مي داد که مصرف روغن زيتون که منبع مهم و قابل اعتماد چربي هاي اشباع نشده از نوع مونو نيز هست در آزاد سازي چربي هاي ذخيره شده در بدن و در هدايت کردن آنها به سمت کوره هاي چربي سوزي و در يک کلام در کمک به تشديد فرايند چربي سوزي تاثيرات در خور توجهي داشته است. ميتوکندري که تقريبا در داخل تمامي سلول هاي بدن و مخصوصاً سلول هاي عضلاني وجود دارد به نوعي مي توان گفت که کوره چربي سوزي بوده و سهم عمده اي از چربي هاي سوخته شده در بدن نيز در اين تنور و در اين کوره سوزانده مي شود.نتيجه تحقيق ديگري که در همين نشريه به چاپ رسيده بود به روشني به اين مسئله اشاره داشت که مصرف مقادير کافي از چربي هاي مفيد و از جمله امگا3 در روز موجب تقويت قواي فکري و قوه تمرکز در مردان و زنان شده است. در مصرف چربي ها به اين مسئله نيز توجه داشته باشيد که مکمل هاي حاوي اسيد هاي چرب ضروري براي مصرف در کشورهايي توليد مي شوند که اصولاً در اين کشورها دسترسي به منابع طبيعي اين دسته از چربي ها همانند ماهي، روغن هاي گياهي مرغوب و غيره براي همگان ممکن و ميسر نيست. در کشوري همانند ايران که ماهي تازه و مرغوب در تمامي فصول سال و تقريبا در تمام شهرهاي آن به فراواني در دسترس همگان قرار داشته و روغن هاي زيتون و ديگر روغن هاي گياهي مفيد نيز در تمامي عطاري ها و سوپر مارکت ها به قيمت معقولي به فروش مي رسد تجويز و همچنين استفاده از قرص ها، کپسول و ديگر فرم هاي مکمل هاي حاوي روغن هاي ماهي و اسيد هاي چرب ضروري که احتمال قلابي و نا مر غوب بودن آن نيز وجود دارد توجيهي منطقي ندارد.به جاي اينکه نيازهاي خود را در مواد مصنوعي و مجهول الهويه اي که امروزه به نام مکمل عرضه شده و مصرف آن نيز در قالب مقالات و آگهي هاي تبليغاتي و غيره تبليغ مي شود جستجو کنيد الگو و سبک زندگي خود را به طبيعت و به الگوي زندگي اجداد غارنشين انسان نزديک تر کرده و از طول عمر توام با سلامت خود لذت ببريد. مکمل هايي که به مدد فعالت دلالان مکمل در کشورهاي جهان سوم نيز به فراواني توزيع شده و تبليغ مي شوند در بسياري از موارد و آنهم در صورتي که اصل بوده و در کارگاه هاي زير زميني داخل کشور توليد نشده باشند حاوي انواع سنتتيک، مصنوعي و مانده و انبار شده مواد غذايي مختلفي هستند که انواع طبيعي و تازه آنها در مواد غذايي با کيفيتي که در کشور ما نيز دسترسي به آن چندان هم دشوار نيست يافت مي شود. به جاي خريد و مصرف عصاره علف هاي هرز کشورهاي غربي و ايالت هاي مختلف آمريکا و به جاي استفاده از مکمل هايي که اصولاً هويت واقعي آنها بر عموم و بر اهل فن پوشيده بوده و با اين وجود تحت عنوان اکسيرهاي شفا بخش و معجزه گر به مردم و ورزشکاران کشورهاي جهان سوم معرفي مي شود از مواد غذايي طبيعي و ارزان قيمتي که در داخل کشور نيز به فراواني توليد و عرضه مي شود استفاده کنيد. در مورد مکمل ها جاي بحث فراوان است. از ذات اين ترکيبات و از اين مهم که اصلا مصرف اين ترکيبات ضروري و يا زايد است که بگذريم به اين مسئله مي رسيم که چگونه مي شود مکملي که در کشورهايي همانند آمريکا و کانادا که توليد کننده آن هستند در حدود 45000 تومان به فروش مي رسد در کشوري همچون ايران به قيمت خرده فروشي و بدون تخفيف 11500 تومان عرضه مي شود و در عين حال نيز با قطعيت تمام ادعا مي شود که نمونه عرضه شده در ايران توليد آمريکا، اصل و کارامد است؟!!! آيا اين مسئله جاي سوال و ابهام ندارد؟ آيا دولت و ملت آمريکا که يد طولايي در چاپيدن کشورهاي فقير و بيچاره جهان سوم داشته و امروزه دستشان براي همه رو شده است براي کمک به ملت هاي همين کشورهاي جهان سوم يارانه به اين قبيل فرآورده ها اختصاص داده اند؟!!! اين بار هم بگذريم!
گفته مي شود که رعايت رژيم هاي عاري از چربي به معني کاهش و از بين بردن احتمال و امکان ذخيره شدن چربي در بدن خواهد بود!
اين ادعا نيز به قدري عجيب و خنده دار است که چيزي به جز خرافه نمي توان بر آن اطلاق نمود. اين خرافه نيز از دير باز بر سر زبان ها بوده و ريشه در ارشادات حسين کول و ممد بازو دارد. آيا تاکنون به اين مهم انديشيده ايد که اصولاً از نظر منطقي عملي کردن اين عقيده سخيف و نادرست براي بشر ناممکن است. چگونه مي توان مصرف چربي در رژيم روزانه غذايي را به صفر رساند در حالي که بسياري از منابع غذايي آدمي مقاديري از اين درشت مغذي را در خود دارند؟!يک چنين عقيده سخيفي در مورد رژيم هاي کشنده غذايي که امروزه براي تشديد چربي سوزي و لاغري تجويز مي شود نيز در دنياي پرورش اندام بر سر زبانهاست که مي گويد براي رهايي از شر چربي هاي زايد بايد وعده هاي غذايي را در طول روز تا جاي ممکن حذف کرده و گرسنگي هاي شديد و طولاني مدت را به جان خريد!در شرايطي که ممد کول و حسن بازو خود را خداوندگار علم تغذيه ورزشي دانسته و رسالت هدايت ورزشکاران را بر دوش خود حس کرده و فوج فوج شاگرد تحويل جامعه ورزشي کشور و دنيا مي دهند شيوع چنين شايعاتي نيز دور از انتظار نخواهد بود.
منابع سالم و طبيعي چربي هاي مفيد
حال که در مورد خرافات و شايعات رايج در مورد چربي هاي داد سخن در داديم اجازه دهيد تا در مورد منابع طبيعي و بي عارضه چربي هاي مفيد نيز اندکي صحبت کرده يا به قولي افاضات ادب و اظهار فضل کنيم.
براي دريافت چربي هاي مفيد در رژيم روزانه غذايي خود مي توانيد بر روي منايع زير حساب کنيد:
·ماهي قزل آلا
·روغن بادام زميني که در صورت عدم دسترسي به روغن آن مي توانيد از خود بادام زميني تازه استفاده کنيد.
·مغز گردوي تازه
·مغز تازه بادام درختي تازه
·روغن آفتابگردان اشباع نشده
·روغن زيتون
·ماهي هاي آبهاي سرد
·روغن هاي گياهي ديگر
انبار کردن مغز گردو و بادام از ارزش غذايي آن کاسته و چربي هاي مفيد موجود در آنها را نيز فاسد مي کندو بنابراين در خريد و مصرف مواد غذايي علاوه بر مرغوب بودن به تازه بودن آنها نيز دقت کنيد.