در رابطه با مکمل*های غذایی اصل، سوالات و ابهامات زیادی وجود دارد و ورزشکاران در ایران معمولاً با شک و تردید مکمل*های مورد نیاز خود را تهیه می*کنند و نمی*دانند که مکملی که به دست آنها می*رسد آیا در کارخانه اصلی ساخته شده است یا خیر؟ آیا در حین حمل از کشور سازنده به ایران محتویات آن کیفیت اولیه را حفظ کرده یا نه؟ و فروشنده مکمل در ایران صلاحیت قانونی فروش این محصولات را دارد یا خیر.

ما در این جا سعی می*کنیم در مورد هر کدام از این مسائل توضیحات لازم را ذکر نمائیم. در ایران طبق قانون، مکمل*های غذایی و ورزشی که شامل محصولاتی مانند مولتی ویتامین*ها (قرص و شربت)، پودرهای پروتئینی مورد نیاز ورزشکاران و... می*شوند، باید توسط نهادها و موسسات مورد تائید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وارد و توزیع شوند. شرکت*های وارد کننده، طی مراحل خاص و پیچیده*ای اقدام به اخذ نمایندگی از شرکت تولیدکننده خارجی مورد نظر می*کنند و تمام این مراحل زیر نظر مسئول فنی شرکت (که وی نیز باید توسط وزارت بهداشت تائید شود) انجام می شود. مکمل پس از ورود به ایران و طی کردن تمام آزمایش*های لازم توسط وزارت بهداشت، اجازه ورود به کشور را پیدا می*کند.
با توجه به محدودیت*های چاپ این مقاله، امکان توضیح دادن تمامی جزئیات این فرآیند وجود ندارد.
آزمایش روی مکمل*های وارداتی در هر مرحله از واردات تکرار می*شود. در اینجا بهتر است به یکی از سوالات اصلی و همیشگی مصرف*کنندگان داخلی پاسخ دهم: آیا وزارت بهداشت تمامی محصولات وارداتی را تک به تک مورد بررسی قرار می*دهد؟ به طور مثال اگر از یک نوع پودر پروتئین هزار عدد وارد کشور می*شود، آیا محتویات هر هزار عدد آن بررسی می*گردد یا خیر؟!
در پاسخ باید توضیح دهم که تمامی این محصولات دارای شماره سریال تولید هستند که هر مرحله تولید شماره خاص خود را دارد. وزارت بهداشت از هر شماره سریال تعدادی را به صورت تصادفی مورد بررسی قرار می*دهد و با توجه به اینکه این مکمل*ها در شرایط یکسان و استاندارد تولید و حمل می*شوند و از کیفیت یکسان برخوردارند و وزارت بهداشت پس از مشخص شدن نتایج آزمایش اجازه پخش مکمل را صادر می*کند این بررسی وزارت بهداشت کافی و موثر به نظر می*رسد.

از این مرحله به بعد شرکت*های توزیع کننده وظیفه پخش محصول را بر عهده می*گیرد. این شرکت*ها نیز توسط مسئول فنی (که باید وزارت بهداشت وی را تائید کرده باشد) اقدام به پخش محصولات در میان داروخانه*ها می*نمایند. شرکت*های توزیع کننده بر طبق قانون باید شرایط ویژه*ای را برای نگهداری مکمل*های غذایی – ورزشی مهیا کنند. این شرایط شامل نگهداری مکمل*های غذایی در انبارهای خاص و استاندارد و پخش صحیح آنها می*گردد.
در نهایت در مرحله آخر داروخانه*ها قرار دارند که موظف هستند محصولات دریافت شده از شرکت*های توزیع*کننده را به روش صحیح به دست مصرف*کننده برسانند. در داروخانه، دکتر داروساز به تمامی این مراحل نظارت می*کند و برای جلوگیری از هر گونه خطای احتمالی، داروخانه*ها هر چند وقت یک بار و به صورت سرزده توسط بازرسین وزارت بهداشت کنترل می*شوند. پرسنل داروخانه نیز موظف هستند اطلاعات کافی در رابطه با محصولات به مصرف کنندگان ارائه کنند و وی را از هر گونه عوارض جانبی احتمالی مکمل*های غذایی – ورزشی آگاه کنند.
باید یادآوری کنم که استفاده از مکمل*های قاچاق می*تواند مصرف*کننده را به مشکلات فراوانی دچار کند چرا که این گونه مکمل*ها در شرایط غیر استاندارد حمل و نگهداری می*شوند و ممکن است تاریخ مصرف آنها نیز گذشته باشد. مرحله آخر مهم*ترین مرحله می*باشد چرا که مصرف*کننده به طور مستقیم با داروخانه در ارتباط است و به دلیل همین اهمیت فروش و عرضه مکمل*های غذایی – ورزشی در هر جا غیر از داروخانه*ها ممنوع است.
خوشبختانه با تاسیس معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، و نظارت مستقیم و مستمر این نهاد بر واردات، نگهداری و عرضه مکمل*های ورزشی مجاز و همچنین تاکید فراوان این سازمان بر عرضه این مواد در داروخانه*ها، دیگر جایی برای عرضه آن*ها در مکان*های غیر بهداشتی و غیرقانونی وجود نخواهد داشت.
مشخصاً با این روند مصرف*کنندگان خود قادر به تشخیص تفاوت میان مکمل*های اصل و قاچاق می*باشند و به تدریج ارائه و فروش مکمل*های قاچاق متوقف خواهد شد.